Studzianna–Poświętne
Gmina i miejscowość Poświętne są bardzo mocno związane z kinematografią. W autentycznych plenerach Gminy zostało zrealizowanych aż 16 filmów. Powstawały tu zdjęcia do klasyki polskiego kina – Jak rozpętałem II wojnę światową, Czterech pancernych i psa, Hubala, czy Katynia. Prawdopodobnie najbardziej znana rola tego miejsca związana jest z pierwszym z tych filmów – to tu Franek Dolas (Marian Kociniak) zawisł na spadochronie przy dzwonnicy kościoła pw. św. Filipa Neri i św. Jana Chrzciciela.
Najważniejszym plenerem jest dominująca nad centrum miejscowości olbrzymia bazylika. W jej wnętrzu realizowana była scena z filmu Hubal, gdzie żołnierze z oddziału majora Dobrzańskiego brali udział w Pasterce. Sceną tą nawiązano do autentycznej sytuacji z grudnia 1939 r., gdy oddział „Hubala” wkroczył do świątyni aby uczestniczyć w mszy. Natomiast w Jak rozpętałem II wojnę światową wykorzystano nie tylko dzwonnicę stojącą przed świątynią, ale również teren przy kościele, gdzie doszło do rozmowy oficera niemieckiego z przeorem klasztoru.
Swój filmowy akcent posiada również brama prowadząca do znajdującego się na tyłach kościoła zespołu klasztornego. Bramę tę „po czołgowemu” otwierał Grigorij (Włodzimierz Press) w serialu Czterej pancerni i pies.
Z Pancernymi związany jest również plac przed kościołem – tędy przechodzą Czereśniakowie rozmawiając o uzbrojeniu armii polskiej i wchodząc do sklepu po chleb. Stojący w pobliżu dom z okazałym gankiem (przy ul. Głównej) to z kolei przychodnia lekarska znana z serialu Doktor Ewa z Ewą Wiśniewską w roli głównej.
Plenerem filmowym stał się również kościół św. Józefa. Świątynia wraz z otoczeniem przeobraziła się w szpital polowy w filmie Katyń. Tu rotmistrza Andrzeja szukała żona (Maja Ostaszewska). W scenerii tego kościoła rozegrały się również inscenizacje walk w filmie 1920 Bitwa warszawska. Z tego samego kościoła w filmie Jak rozpętałem II wojnę światową wybiegł brat Sebastian (Zygmunt Zintel), kierując się do dzwonnicy. Ogrodzenie terenu kościelnego widać także w ujęciu, gdy oswobodzony Franek Dolas orientuje się że właśnie wrócił do Ojczyzny, a także w jednej ze scen filmu Honor dziecka, gdzie młody dziedzic pokazuje proboszczowi najnowszy wynalazek – rower.
Kolejnym plenerem jest młyn znajdujący się przy ul. Szkolnej, który wykorzystany został w Jak rozpętałem II wojnę światową. To tutaj partyzanci mieli swoją kryjówkę, a przy położonym obok stawie Franek Dolas starał się grając w karty pozyskać pistolet. Zarówno młyn jak i staw zachowały się do dziś.
Również inne miejsca w gminie były wykorzystywane przez filmowców. W malowniczym nadpilickim plenerze w Gapininie realizowane były zdjęcia do filmu Pieniądze to nie wszystko. Główni bohaterowie filmu oglądali stąd przejeżdżające pociągi (po nasypie Centralnej Magistrali Kolejowej w pobliżu mostu na Pilicy). W lasach w okolicach Anielina realizowano zdjęcia do Hubala.
Tytuły filmów
- Czterej pancerni i pies, reż. Konrad Nałęcki (1966–1970)
- Jak rozpętałem II wojnę światową, reż. Tadeusz Chmielewski (1969)
- Doktor Ewa, reż. Henryk Kluba (1970)
- Hubal, reż. Bohdan Poręba (1973)
- Honor dziecka, reż. Feridun Erol (1976)
- Pieniądze to nie wszystko, reż. Juliusz Machulski, (2001)
- Katyń, reż. Andrzej Wajda (2007)
- 1920 Bitwa warszawska, reż. Jerzy Hoffman, (2011)
Informacja krajoznawcza
Gmina Poświętne to dziś jeden z najważniejszych ośrodków pielgrzymkowych w centralnej Polsce. Głównym przedmiotem kultu w sanktuarium jest obraz Świętej Rodziny z XVII w. znajdujący się w monumentalnej bazylice pw. św. Filipa Neri i św. Jana Chrzciciela. Przy ul. Jaśminowej znajduje się starsza świątynia pw. św. Józefa, z XVII w. W centrum znajduje się jeszcze kaplica pw. św. Anny, wzniesiona na niewielkim wzniesieniu, tzw. Górze Dziewiczej. Miejscowe świątynie warto odwiedzić w ostatnią niedzielę września podczas odpustu św. Michała, obchodzonego tu szczególnie uroczyście.
- Bazylika pw. św. Filipa Neri i św. Jana Chrzciciela – Jak rozpętałem II wojnę światową, Hubal
- Brama klasztorna – Czterej pancerni i pies
- Domy przy ul. Głównej – Czterej pancerni i pies, Doktor Ewa
- Kościół św. Józefa – Jak rozpętałem II wojnę światową, Honor dziecka, Katyń
- Młyńczysko – Jak rozpętałem II wojnę światową